جوان آنلاین: به اعتقاد عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ما نیازمند بازتعریف هویت و اهداف انقلاب برای نسلهای جدید هستیم و این بازتعریف باید از طریق شیوهها و زبان جدید تبیین و منتقل شود.
حجتالاسلام والمسلمین علی ذوعلم، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفتگو با «جوان» با بیان اینکه بخش عمدهای از پیامهای مهم انقلاب همواره نسل به نسل منتقل میشود، میگوید: بخش کنشگر فعال انقلابی در فضاهای مختلف در بین نوجوانان و جوانان و در قالبهای مختلف اعم از بسیج و فعالان رسانه مفاهیم انقلاب را دریافت کردند، اما واقعیت این است که بخش دیگری از جوانان و نوجوانان این پیام را دریافت نکردند، در نتیجه برای رساندن این مفاهیم باید در روشها و مواجههها تجدیدنظر کنیم.
وی با تأکید بر اینکه برداشت و تلقی گروهها و قشرهای مختلف اعم از رسانه، روحانیون، معلم و هنرمند از ارزشها و مفاهیم انقلاب متفاوت است، بیان میکند: گاهی کسانی که باید کار تبیینی انجام دهند، نسبت به وزن و اولویت ارزشهای انقلاب اشراف ندارند و همین امر نیازمند تأملی خاص است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه معتقد است: بیانیه گام دوم انقلاب بازخوانی و شفافسازی این کار تبیینی را انجام داده است، در نتیجه باید آزادی را ارزش اساسی انقلاب اسلامی بدانیم و در کنار اخلاق و استقلال باهم در نظر بگیریم.
ذوعلم میگوید: امروز در مواجهه با نسل جوان و نوجوان باید از گفتگو استفاده کنیم، البته تلاشهای انجامشده در فضای مجازی خوب است، اما کافی نیست.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه میگوید: مدارس و دانشگاهها در فضایی که نوجوان و جوان حضور دارند باید بسترهایی فراهم کنند تا بدون هیچ گونه تحمیلی سؤالات و ابهامات این قشر را در مورد انقلاب بشنویم و در قبال آن رویکرد اقناعی داشته باشیم که این رویکرد اقناعی نیازمند توانایی مربیان، استادان، معلمان و مسئولان رسانه است.
وی بیان میکند: مفاهیم و ارزشهای انقلاب، مفاهیم انسانی، فکری، درونی و وجدانی محسوب میشود، بنابراین اگر با شیوه درست مطرح شود جوانان میپذیرند، حتی اگر برخی جوانان در عمل نتوانند همراه باشند از نظر وجدان و ادراک مثل مقوله عدالت، معنویت یا عزت و هویت ملی خواهند پذیرفت.
ذوعلم میگوید: انتقاد بسیاری از جوانهای ما که تصور میکنیم با اندیشههای انقلاب همراه نیستند، به نظام اجرایی کشور است که ارزشها را اعمال نمیکنند، بنابراین جوانان انتقادی به خود اصول انقلاب ندارند بلکه عدم التزام به اصول مورد انتقاد آنهاست که تا حدی هم حق دارند و انتقادات نسبت به برخی مجریان و کارکنان و دستگاههای اجرایی وارد است.
وی در رابطه با نقش خانوادهها در انتقال مفاهیم انقلاب به نسلهای جدید معتقد است: این نقش انکارناپذیر است، ولی در روزگار ما والدین به حدی درگیر هستند که امکان ارتباطگیری با فرزند خود را ندارند و در این زمینه غفلت میکنند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه با بیان اینکه غفلت خانوادهها موضوعی جدی است، ادامه میدهد: شیوه انتقال مفاهیم یکی از همان موضوعاتی است که مورد غفلت واقع شده و خانوادهها به عنوان عامل اصلی مورد آموزش و توانمندسازی قرار نگرفتهاند.
به اعتقاد وی تأثیرگذاری محیط آموزش بیشتر از خانواده است و در کنار آن تأثیرگذاری فضای رسانه و مجازی نیز مؤثرتر از دو حوزه دیگر است.
ذوعلم میگوید: ما باید بتوانیم نسلهای آینده نخبگانی را به طور ویژه مورد توجه قرار دهیم تا با دریافت درست، مفاهیم انقلاب را به همسالان خود انتقال دهند.
او در رابطه با تصور ذهنی نسلهای جدید انقلاب میگوید: گاهی تصور ذهنی جوانان از انقلاب به معنی هیجانات غیرعقلانی، ساختارشکنی، هنجارشکنی و خشونت است، در حالی که اینگونه نیست، بنابراین ما نیازمند بازتعریف هویت و اهداف انقلاب در ذهن نسلهای جدید با راهها و زبان هستیم، یعنی به آنها تفهیم کنیم که انقلاب یعنی حرکت تحولی مردم که پیشرفت کشور را تضمین میکند و زمینهساز ایفای تعهد تکتک افراد جامعه است.
ذوعلم بیان میکند: باید بگوییم که این تعهد انقلابی چیزی جز تعهد انسانی و ملی و اسلامی نسبت به آینده جامعه نیست که با اعتماد به حاکمیت، خانواده، منابع و مراجعی که رجوع میکنند، مرتبط خواهد بود.
به اعتقاد وی، اگر دانشجویان در فضای دانشگاه یک فضای عادلانه و آزاداندیشی برای فکر داشته باشند، همین پیوند عمیقی را بین آنها با انقلاب ایجاد میکند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه میگوید: هنوز درباره مدیریت اجتماعی و فرهنگی مراکز آموزشی مشکل داریم و برخی مدیران ما از سعه صدر کافی برخوردار نیستند یا شیوه ارتباطگیری با نوجوان و جوان را نمیدانند و گاهی به حدی خود را درگیر روزمرگی میکنند که به طور کل به این مقولات نمیاندیشند و این برمیگردد به اینکه در کلیت نظام اداری ما پشتیبانی و حمایت کافی از حقیقت انقلاب صورت نمیگیرد.
وی معتقد است: اگر نسل ما توانمندی خوبی در این زمینه داشته باشد، مفاهیم نسل به نسل منتقل میشود چراکه اساساً مفاهیم ایجادکننده حس منفی نیست.
ذوعلم درباره معرفی اسطورههای انقلابی نیز به «جوان» میگوید: معرفی چهرههای برجستهای که در مسیر انقلاب از خودگذشتگی داشتند و دستاورد ایجاد کردند، بسیار مهم است ولی عملکرد امروز کسانی که جوانان میبینند مهمتر است.
وی با انتقاد از اینکه برخی پدران و مادران نمیتوانند ارتباط منطقی توأم با تکریم با فرزندان برقرار کنند، انتقادی به سیستم آموزشی نیز دارند، اظهار میدارد: در مدارس این فقدان عملکردی وجود دارد و جای آزاداندیشی بسیار خالی است و طرح الگوها در همین بسترها میتواند معرفی شود، بنابراین پایبندی به الگوها بیشتر از معرفی اسطورهها میتواند تأثیرگذار باشد.